جاوا در ابتدا با عنوان oak شناخته می‌شد، زبان برنامه نویسی هست که توسط جیمز گوسلینگ James Gosling از مهندسین شرکت Sun Microsystem نوشته شد و دیگران اون رو توسعه دادند. اولین بار در سال ۱۹۹۵ به عموم معرفی شد و به صورت گسترده‌ای برای ایجاد برنامه‌های کاربردی اینترنت و دیگر برنامه‌های نرم‌افزاری استفاده می‌شد. امروزه توسط شرکت اوراکل (Oracle) حفظ شده و متعلق به این شرکت هست.
هنگامی که در اینترنت استفاده شد، جاوا اجازه می‌داد که اپلت‌ها از طریق مرورگرها دانلود و استفاده بشن، که این امکان رو فراهم می‌کرد مرورگر یک عملکرد یا ابزاری که به طور معمول در دسترس نبود اجرا کنه. برخلاف جاوا اسکریپت، کاربران قبل از اینکه بتونن از برنامه جاوا استفاده کنن، باید اپلت یا برنامه رو دانلود و نصب می‌کردند.
جاوا به عنوان یک زبان برنامه نویسی، برای بسیاری از برنامه‌های نرم‌افزاری مختلف، بازی‌ها و افزونه‌ها (add-ons) استفاده می‌شه. تعدادی از نمونه‌هایی که به صورت گسترده‌تر در جاوا یا برنامه‌های نوشته شده در جاوا استفاده می‌شن شامل Adobe Creative suite، Eclips، Lotus Notes، Minecraft، OpenOffice، Runescape، و Vuze هست.