قبل از توضیح درباره RAM بهتره در مورد فلسفه به وجود اومدن RAM یا حافظه تصادفی صحبت کنیم. برای اجرای سیستمعامل (ویندوز و…) نیاز هست که اطلاعات اون به CPU یا پردازنده ارسال بشه تا بتونه اون رو پردازش و اجرا کنه با توجه به این که سرعت پردازنده بسیار بالاتر از هارد دیسک هست مدت زمان زیادی طول میکشه تا دادهها برای پردازش به CPU ارسال بشن و این عملکرد سیستم رو خیلی کند میکنه بنابراین سیستم به یک حافظه میانجی با سرعت بالاتر نیاز داره تا عملکرد خودش رو سرعت ببخشه که RAM این عمل رو انجام میده.
حافظه تصادفی (RAM) یا Random Access Memory یک قطعه سخت افزاری هست که اطلاعات رو توسط اون میشه روی یک کامپیوتر ذخیره و بازیابی کرد. RAM به عنوان حافظه اصلی (main memory,primary memory) یا حافظه سیستم (system memory) نیز شناخته شده هست. RAM معمولا با DRAM که نوعی حافظه هست، همراه است. از اونجا که اطلاعات به طور تصادفی مانند CD یا دیسک سخت قابل دسترسی هست، کامپیوتر میتونه به اطلاعات بسیار سریعتر دسترسی پیدا کنه. با این حال، بر خلاف ROM یا هارد دیسک، RAM یک حافظه موقت هست و به قدرت زیادی برای حفظ اطلاعات نیاز داره. اگر رایانه خاموش بشه، تمام اطلاعات موجود در RAM از دست میره.
نحوه عملکرد RAM
با بوت شدن سیستم، بخشهایی از سیستم عامل و درایورها به RAM و سپس پردازنده بارگذاری میشن که به پردازنده اجازه میده تا دستورات رو سریعتر پردازش کنه و سرعت پردازش بوت رو افزایش بده. بعد از اینکه سیستم عامل بارگذاری شد، هر برنامهای که باز میکنید مثل همین مرورگر که برای مشاهده این صفحه استفاده میکنید که در حال اجراست، ابتدا در RAM و سپس در حافظه یا کش پردازنده بارگیری میشه. اگر برنامههای زیادی باز باشن که فضایی بیشتر از RAM نیاز داشته باشه، کامپیوتر دادهها رو بین حافظه تصادفی (RAM) و هارد دیسک مبادله میکنه یعنی از بخشی از هارد دیسک شما برای دادههای مربوط به برنامههایی که نیاز به پردازش کمتری دارن استفاده میکنه تا زمانی که فضای RAM برای بارگیری مجدد اون ها خالی بشه.
مقدار قابل توجهی از سرعت و عملکرد کامپیوتر شما به میزان حافظه در کامپیوتر بستگی داره. اگر یک رایانه حافظه کافی برای اجرای سیستم عامل و برنامههای کاربردی نداشته باشه، کارایی اون کند میشه. زیاد بودن حافظه به این بستگی داره که بتونه، اطلاعات بیشتر و نرم افزارهای زیادی رو بارگذاری و فرآیندها رو سریع انجام بده.
انواع حافظه تصادفی (RAM)
در طول تکامل کامپیوتر، RAM نیز تغییرات زیادی کرده هست. برخی از نمونههای رایج تر DIMM، RIMM، SIMM، SO-DIMM و SOO-RIMM هستن. در تصویر زیر نمونهای از یک ماژول حافظه ۵۱۲ مگابایتی DIMM کامپیوتر نمایش داده شده، این یک قطعه معمولی از RAM موجود در رایانههای رومیزی هست. این ماژول حافظه رو به یکی از اسلاتهای حافظه روی یک مادربرد نصب میکنه.
بزرگترین حافظه RAM
در حال حاضر بزرگترین حافظه رم ۶۴ گیگابایت هست.
تاریخچه RAM
اولین حافظه تصادفی که بهطور عملی مورد استفاده قرار گرفت در سال ۱۹۴۷ توسط Williams tube ساخته و بهرهبرداری شد. دادهها رو به عنوان نقاط شارژ الکتریکی بر روی لامپ پرتوی کاتدی (CRT cathode ray tube) ذخیره میکرد.
دومین نوع RAM که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت، حافظه مغناطیسی بود، که توسط Frederick Viehe اختراع شد، او چندین اختراع درباره طراحی رم رو به ثبت رساند.
حافظه مغناطیسی از طریق استفاده از حلقههای فلزی کوچک و سیمهای متصل به هر حلقه کار میکنه. یک بیت داده میتونه در هر حلقه ذخیره بشه و در لحظه قابل دسترسی باشه.
با این حال، امروزه ما RAM رو به عنوان حافظه سخت افزاری میشناسیم که اولین بار در سال ۱۹۶۸ توسط رابرت دنارد اختراع شد. به طور خاص به عنوان حافظه دسترسی تصادفی پویا یا DRAM شناخته شده.